Functie van filmmuziek

Muziek speelt tegenwoordig altijd een grote rol in films. Vroeger werden er af en toe muziekjes onder beelden gezet, maar deze pasten er niet bij. Nu kan het geluid het beeld ondersteunen, een eenheid vormen met het beeld of juist voor een contrast zorgen. In elk geval helpt filmmuziek het verhaal te vertellen of je op een sfeer te wijzen die uit de beelden alleen niet altijd af te leiden is. Een horrorfilm is veel spannender als je er dreigende muziek onder zet. Als je arme kinderen uit Afrika ziet met een dramatisch muziekje eronder, maken de beelden nog meer indruk op je. Daarnaast kan muziek een film ook veel vrolijker of grappiger maken. Pas als je een film ziet zonder geluid merk je pas hoe belangrijk het is.

In films zijn verschillende soorten geluiden in films te onderscheiden:

• Gesproken woord: je hoort mensen praten in de film, of een voice-over. Je krijgt hierdoor informatie over de gebeurtenissen en personages, maar het helpt ook om het verhaal te vertellen. Als je iemand in de film hoort zeggen dat iemand eraan komt, verwacht je dat zo te gaan zien. 
• Geluid dat bij de gebeurtenissen past: bijvoorbeeld een deur die dicht slaat. Vaak is dit achteraf  toegevoegd (behalve bij de Dogma 95 films). Het geluid kan twee verschillende functies hebben, de eerste functie is om te laten horen wat je ziet. Rijdende auto's, een deur die dicht slaat, een stoel die aangeschoven wordt, een bel die ringelt, etc. De tweede functie van dit soort geluiden is het vestigen van de aandacht op details en dingen die nog niet in beeld te zien zijn. Je kunt het geluid horen van een auto die aan komt rijden, terwijl de auto nog niet in beeld te zien is. Je verwacht dan dat die auto zeer binnenkort wel in beeld te zien zal zijn. Dit helpt je dus om het verhaal te vertellen
• Muziek: dit is onder de film gezet en dient vaak om een extra sfeer aan de beelden toe te voegen. Muziek staat los staat van de gebeurtenissen en de personages, maar is wel erg belangrijk in een film

De Australische muziekpsycholoog Emery Schubert deed een onderzoek naar welke muzikale ingrediënten iemand het meest blij kunnen maken. Schubert ontwikkelde een computerprogramma waarin proefpersonen konden aangeven hoe ze zich voelden als ze naar muziek luisterden. Deze gegevens werden vertaald naar een animatie van een gezichtje dat zich constant aan de stemming van de proefpersoon aanpaste. Schubert ontdekte dat vooral de kracht en luidheid van een muziekstuk een groot effect had op de proefpersonen.


Bij elke verschillende scene moet een ander soort filmmuziek worden gebruikt. Componisten weten tegenwoordig heel goed wat voor soort muziek er bij welke scene past en spelen daar heel goed op in. Daarnaast heb ik al genoemd dat filmmuziek drie verschillende functies kan hebben in films. Deze heb ik hieronder nog verder uitgewerkt.


Filmmuziek kan een eenheid vormen met het beeld:

• Muziek kan een situerende functie hebben: In the film Once upon a time in the west hoor je ook echt bijpassende muziek voor een Western.
• Muziek kan beeldcontinuiteit versterken: Als er in het beeld een harde cut wordt gemaakt, maar de muziek gaat rustig verder dan verstekt dit de continuiteit.
• Eenheid scheppen in het verhaal: Bijv. bepaalde geluiden of instrumenten bij bepaalde personen laten horen. 

Filmmuziek kan het beeld ondersteunen:

• Realistische toevoeging: Als iemand een cd luistert dan voegen ze deze muziek achteraf ook toe zodat het net echt lijkt alsof er muziek gespeeld wordt.
• Karakterisering van tijd en/of plaats: Als je filmt in een stad hoor je bijvoorbeeld een draaiorgel. 
• Mentale aanvulling: Gedachten en emoties onderstrepen zoals vaak bij promotiefilmpjes gebeurt voor hulporganisaties.

Filmmuziek kan met het beeld constrastreren:

• Het is heel gek als je Once upon a time in the west zou kijken en er ineens hele hippe muziek onder de film klinkt. Dit roept vragen op bij de kijker.